Nhân chuyến công tác mới đây đến Bệnh viện Phổi Trung ương, chúng tôi có dịp viết về một người mà mỗi khi nhắc đến ông, là các bác sĩ, nhân viên y tế và người bệnh lại nhớ đến hình ảnh một người thầy thuốc giàu y đức, nhà quản lý tận tâm với công tác khám chữa bệnh, đồng thời là một nhà khoa học, nhà giáo nhiệt thành với sự nghiệp đào tạo, nghiên cứu khoa học của ngành Y. Ông là TTƯT. PGS. TS. Vũ Xuân Phú – Phó Giám đốc Bệnh viện kiêm Giám đốc Trung tâm Đào tạo và Chỉ đạo tuyến của Bệnh viện Phổi Trung ương, nguyên Trưởng Bộ môn Kinh tế Y tế – Trường Đại học Y tế Công cộng.
PGS.TS. TTƯT. Vũ Xuân Phú sinh ngày 10/11/1964 tại xã Vĩnh Hồng, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương – miền quê hiếu học đã sản sinh ra nhiều danh nhân của đất nước. Phát huy truyền thống gia đình, ông đã sớm bộc lộ sự nhạy bén, say mê tìm hiểu kiến thức. Đi qua những năm tháng khó khăn với bom đạn chiến tranh, ông miệt mài học tập, trau dồi tri thức cho mình, những mong sau này sẽ đóng góp xây dựng quê hương. Với niềm đam mê ngành y, sau khi tốt nghiệp THPT, ông đã thi đỗ vào Trường ĐH Y Hà Nội năm 1982. Sáu năm miệt mài đèn sách, tính lũy những kiến thức chuyên môn cho chặng đường sự nghiệp sau này. Cuối năm 1988, PGS.TS. TTƯT. Vũ Xuân Phú tốt nghiệp và được Bộ Y tế tuyển dụng, tập sự tại Vụ Vệ sinh – Môi trường (nay là Cục Y tế Dự phòng). Tận tụy làm việc và tận tâm với công việc, ông vẫn thấy chặng đường học tập của mình là chưa đủ. Và rồi, ông quyết định học tiếp BSCK I tại Trường ĐH Y tế Công cộng (1993 – 1995), cũng trong khoảng thời gian này, ông còn được tập huấn ngắn hạn tại ĐH Tổng hợp Mahidol, Bangkok – Thái Lan, chuyên ngành Quản lý Giáo dục và Y tế công cộng (1994). Ông tiếp tục hoàn thành những văn bằng và nhiều khóa học khác của Trường ĐH Kinh tế Quốc dân Hà Nội, ĐH Y tế Công cộng, Học viện Hành chính Quốc gia phối hợp với các trường ĐH khác trên thế giới như ĐH Tổng hợp Canberra – Úc, Viện Đại học Quốc tế, ĐH Tổng hợp Chulalongkorn – Thái Lan, ĐH Tổng hợp Massachusetts – Mỹ,… Năm 2004, ông thi NCS TS chuyên ngành Y Xã hội học – Tổ chức y tế tại Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương – Bộ Y tế. Cùng những nỗ lực phấn đấu không ngừng nghỉ, đầu năm 2008, ông đã bảo vệ thành công và được cấp bằng Tiến sỹ Y học. Đến năm 2012, ghi nhận những cống hiến, thành tích xuất sắc đạt được trong công tác giảng dạy và NCKH, ông vinh dự được HĐ Chức danh Giáo sư NN phong học hàm PGS. Có thể nói, với TTƯT. PGS. TS. Vũ Xuân Phú ngọn lửa say mê học tập luôn được thắp sáng và là nguồn động lực để ông khơi nguồn sáng tạo, cống hiến trong sự nghiệp.
Đảm nhiệm vai trò là một nhà giáo thực hiện công tác giảng dạy trong Ngành Y tế, PGS.TS. TTƯT. Vũ Xuân Phú đã tham gia giảng dạy, NCKH, tư vấn ở ĐH Y tế Công cộng và nhiều trường Y trên cả nước. Ông thường xuyên trau dồi tư cách, đạo đức và tác phong, lối sống, chấp hành mọi nhiệm vụ mà Đảng và Nhà nước giao phó. Trong công việc, ông đã chủ trì, tham gia xây dựng chương trình cho các môn học, khóa học khác nhau cho các đối tượng Cử nhân, ThS và BSCK I. Ngoài ra, ông còn tham gia giảng dạy, hướng dẫn cho một số khóa tập huấn quốc tế tại Trường và ở nước ngoài về Kinh tế Y tế. Nhớ lại thời điểm được bổ nhiệm làm Trưởng Bộ môn Kinh tế Y tế của Trường ĐH Y tế Công cộng khi còn rất trẻ, ông tự hào là một trong những người đầu tiên xây dựng và phát triển Bộ môn, xứng đáng là tấm gương mẫu mực cho học viên, sinh viên noi theo.
Luôn bận rộn với công tác chuyên môn, là người thầy thuốc nhiệt thành tại Bệnh viện Phổi Trung ương, với sự nghiệp lãnh đạo, quản lý là Phó Giám đốc Bệnh viện kiêm Giám đốc Trung tâm Đào tạo – Chỉ đạo tuyến của Bệnh viện, TTƯT. PGS. TS. Vũ Xuân Phú đã phát huy các mối quan hệ và hợp tác tốt với các đơn vị trong và ngoài Ngành, giữa nhà trường và bệnh viện. Ông đã tham mưu và trực tiếp chỉ đạo nhiều lĩnh vực thuộc công tác kinh tế y tế, quản lý, hướng tới sự hài lòng của người bệnh, tạo điều kiện cho các thầy thuốc lâm sàng cung cấp dịch vụ tốt nhất cho người bệnh. Ông cũng góp phần thực hiện các can thiệp và dự phòng, sử dụng tiếp cận đa ngành phù hợp cho việc cải thiện vấn đề chăm sóc sức khỏe phổi của Quốc gia, thực hiện chiến lược Quốc gia về phòng chống lao và bệnh phổi, vận động các nhà quản lý, hoạch định chính sách hướng đến việc tạo ảnh hưởng trên quy mô rộng lớn hơn nhằm chăm sóc và nâng cao sức khỏe cộng đồng.
Dành nhiều tâm huyết cho công tác NCKH, đến nay, TTƯT. PGS. TS. Vũ Xuân Phú đã chủ nhiệm, tham gia rất nhiều đề tài NCKH đã nghiệm thu, điển hình như: “Nghiên cứu nhu cầu đào tạo để thực hiện các chức năng y tế công cộng của cán bộ y tế các tuyến”; “Chức năng y tế công cộng Khu vực Tây Thái Bình Dương: Trường hợp Việt Nam”; “Chi phí cho các dịch vụ Chăm sóc sức khỏe sinh sản”; “Xây dựng quy trình sàng lọc và chẩn đoán sớm ung thư phế quản” trong đề tài cấp NN: “Nghiên cứu ứng dụng kỹ thuật sàng lọc, chẩn đoán sớm và điều trị đích Ung thư phế quản tại Việt Nam”,…Ông còn chủ trì và tham gia nhiều dự án, đề tài trong nước từ cấp Nhà nước, cấp Bộ, cấp cơ sở và liên kết với các tổ chức quốc tế, nước ngoài về Y tế công cộng và Kinh tế Y tế, tham gia nhiều hội đồng các cấp, trong và ngoài ngành Y tế. TTƯT. PGS.TS. Vũ Xuân Phú là người có nhiều kinh nghiệm hoạt động, tư vấn về Kinh tế Y tế, Tài chính Y tế và Y tế công cộng cho WHO và NGO tại các nước khác nhau như: Malaysia, Fiji, Hà Lan. Với sự nghiệp đào tạo, ông đã hướng dẫn trên 20 học viên cao học chuyên ngành y tế công cộng, Quản lý bệnh viện và ngoài ra còn một số học viên Chuyên khoa cấp I đều đã bảo vệ thành công luận văn Thạc sỹ và luận văn Chuyên khoa cấp I.
Luôn mong muốn truyền thụ lại những tinh hoa kiến thức đến thế hệ các thầy thuốc kế cận, TTƯT. PGS. TS. Vũ Xuân Phú cùng nhóm tác giã đã xuất bản 12 cuốn sách, giáo trình, trong đó có 2 cuốn ông vừa là tác giả vừa là chủ biên; 52 bài báo ở các tạp chí khác nhau, 7 bài, ấn phẩm xuất bản quốc tế với vai trò tác giả và đồng tác giả như: SGK về Kinh tế Y tế, NXB Y học, 2008; Sách: Khái niệm cơ bản về Kinh tế Y tế và Tài chính Y tế, Tài liệu đào tạo liên tục cho cán bộ quản lý ngành Y tế tuyến tỉnh và tuyến TƯ, NXB Luck House Graphics, 2012,…và một số nhà xuất bản khác với nhiều ấn phẩm khoa học khác.
Với những đóng góp, cống hiến đáng trân trọng xuyên suốt chặng đường sự nghiệp vẻ vang đã qua, TTƯT. PGS. TS. Vũ Xuân Phú đã vinh dự được Đảng, Nhà nước, lãnh đạo Bộ Y tế trao tặng nhiều danh hiệu, phần thưởng cao quý như: Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ (2014); 5 Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Y tế (2011, 2013, 2015, 2016); Danh hiệu Thầy thuốc Ưu tú (2017); Bằng khen của UBND tỉnh Lai Châu (2011); Bằng khen của BCH Tổng LĐLĐ Việt Nam (2015); Bằng khen của BCH Công đoàn Y tế Việt Nam (2011, 2012, 2016); Bằng khen của BCH LĐLĐ TP. Hà Nội (2012); Kỷ niệm chương “Vì sức khỏe nhân dân”; “Kỷ niệm chương “Vì thế hệ trẻ”, và nhiều Giấy khen của các tổ chức chính trị, xã hội và đoàn thể, đơn vị khác,…
Tiến Đức